Yargı, Bankaların Tüketici Kredilerinde uyguladıkları fahiş faiz oranına dur dedi
Anayasa, Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun, Bankalar Kanunu, Türk Ticaret Kanunu ve Borçlar Kanunu ile koruma altına alınan tüketicilere, bankalar hukuki bir boşluktan yararlanarak, krediye ulaşmanın zorluğunu da kullanıp, “fahiş” faiz uyguladılar ve uygulamaya devam etmektedirler.
Örneğin; bu gün TCMB tarafından saptanıp ilan edilen kredi kart aylık nakit çekme faizi % 4,42 (Yıllık: 53,04) iken bazı bankaların Tüketici kredilerine uyguladıkları yıllık faiz oranı; % 129’a ulaşmaktadır.
Fiilen muhatap olduğumuz bu uygulamada İzmir 2 Tüketici Mahkemesi; Tüketici kredisi sözleşmelerinin, bankalarca önceden hazırlanmış ve tüketici tarafından tartışılmasına olanak olmadığı gerekçesiyle “haksız şart” kapsamında değerlendirmiştir. Bu nedenle, tüketici kredisi faizi olarak; Türk Borçlar Kanunu’nun 88 Maddesi 2. Paragrafında yer alan, Kanuni faiz oranının % 50 fazlasının uygulanabileceğine, diğer bir ifadeyle, tüketici kredisi faizlerinin; %9+9/2 = %13,5 olacağına kesin olarak hükmetmiştir.
Aynı konuda İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 13. Hukuk Dairesi’nin ve Yargıtay 13. Hukuk Dairesinin kararı olduğu gibi; Borçlar Kanunu’nun 88. maddesinin gerekçesinde de; “…, bu emredici hükümle, uygulamada örnekleri sıkça görülen olağanüstü faiz oranları karşısında, borçluların korunması amaçlanmıştır” denilmektedir.
Bu durumda 2006 yılından bu yana; Kanuni faiz oranlarının sabit olarak %9 olduğu düşünülürse; o tarihten bu yana, tüketici kredilerinde, Bankaların yüksek faiz uyguladıkları tartışmasızdır. Tüketici isterse, son 5 yıllık fazla faiz ödemelerini, ilgili bankalardan talep edebilecektir.
Tüketici kredilerinde, Bankalarca uygulanacak faiz oranlarında hukuki bir saptama olmaması nedeniyle, bazı Bankalar, fahiş faiz uygulamasıyla tüketicilerin gereksinmeden kaynaklanan zayıflıklarını kullanmışlardır.
Ayrıca, günümüz koşullarında; bazı Bankalarca uygulanan % 129 faizin, fahiş faiz olduğu kadar, Bankaların kaynak maliyeti dikkate alındığında kanuni faize uygulanacak yıllık % 13,5 faiz de Bankalar için bir haksızlıktır. Bu nedenle TCMB tarafından tüketici kredisi faizleri için, kredi kartı faizlerinde olduğu gibi, bir üst oran saptanmasını önermekteyim. Bu konuda en hızlı ve basit çözüm, Kanuni faiz oranlarının rasyonelleştirilmesi olacaktır. Çünkü, bu anlaşmazlıklar zaten dosya içinde boğulan Tüketici Hakem Heyetlerine ve Tüketici Mahkemelerine taşınacak olup, ayrı bir kamu zararına da yol açacaktır.
Ayrıca kamu otoritesi; bankalara kesinleşen mahkeme kararının uygulanmasının Anayasal zorunluluk olduğunu ve mahkeme kararlarını etkisizleştirmeye yönelik uygulamalarının suç olduğunu anımsatmalıdır.
Hüseyin Ölmez
TÜKONFED Bankacılık Komisyonu Başkanı
Bir yanıt bırakın